Karcinom prostate: Rana dijagnostika bolesti donosi visok stepen izlečenja

Dr Radivoje Lazić, urolog, piše za Telegraf

Karcinom prostate spada u najčešća maligna oboljenja muškaraca. Nalazi se na prvom ili drugom mestu po učestalosti u odnosu na sve maligne tumore kod muškaraca posle 50. godine života.

Tumor ovog organa, čija je uloga lučenje semene tečnosti, obično ostaje neopažen do kasnih stadijuma bolesti, jer uglavnom ne daje nikakve alarmantne simptome. Zato su od ključnog značaja preventivni urološki pregledi prostate, na kojima se može dijagnostikovati ova bolest na vreme, jer u tom slučaju postoji velika mogućnost izlečenja.

Faktori rizika

Uzroci nastanka karcinoma prostate su, kao i za većinu drugih karcinoma, faktori spoljne sredine i nasleđe.  Karcinom prostate je oboljenje koje se najčešće javlja nakon 50. godine života, a u našoj zemlji se godišnje dijagnostikuje preko tri hiljade obolelih od karcinoma prostate. Karcinom prostate je drugi karcinom po broju novootkrivenih pacijenata sa karcinomima, a šesti po broju umrlih od karcinoma.

Preventivni pregledi

Preventivni pregledi bi trebalo da se rade nakon pedesete godine života, a trebalo bi da se sastoje od urađenih tumor markera za prostatu - PSA i fPSA i od digitorektalnog pregleda prostate, za koji se može reći da nije bolan, nego je neprijatan. Mora se naglasiti da je radi potpune rane dijagnostike digitorektalni pregled prostate neophodan, jer 20 do 30 odsto karcinoma prostate ne daju promene u vrednostima PSA, ali se mogu detektovati gore navedenim pregledom.

U zaokruživanju rane dijagnostike može se uraditi i ultrazvučni pregled urinarnog trakta. Kod muškaraca koji imaju dijagnostikovan karcinom prostate u porodici, savetuje se da se sa preventivnim pregledima započne nakon 40. godine života.

Siptomi koji upozoravaju na bolest

Simptomi karcinoma prostate su vrlo slični simptomima drugih oboljenja prostate - otežano i bolno mokrenje, često mokrenje, pečenje pri mokrenju, osećaj neispražnjenosti mokraćne bešike nakon mokrenja, noćno mokrenje, urgentno mokrenje, povremeno praćeno nevoljnim umokravanjem, a u odmaklim stadijumima ove bolesti javljaju se bolovi u koštanom sistemu, jer karcinom prostate daje metastaze u kostima.

Lečenje

Ukoliko je karcinom prostate otkriven u ranoj fazi, to jest nije dao udaljene metastaze, preporučeno je operativno lečenje prostate - radikalna prostatektomija, koja bi podrazumevala odstranjivanje prostate. Nakon ove operacije, pacijent i dalje mokri na prirodan otvor, to jest na mokraćnu cev. U toku operacije kada god je moguće, čuvaju se nervi koji su bitni za erektilnu funkciju, tako da erektilna funkcija biva očuvana nakon operacije. 

Ukoliko operativno lečenje nije moguće zbog više faktora, pristupa zračenju, koje, po nekim studijama, ima iste udaljene efekte u smislu izlečenja, kao i operativno lečenje, ali i sama zračna terapija nosi svoje rizike u toku i nakon terapije. Ako je karcinom prostate dao udaljene metastaze, onda se uključuje hormonska terapija, koja daje zadovoljavajuće efekte i značajno produžava dužinu i poboljšava kvalitet života pacijenata sa metastatskim karcinomom prostate. 

Još jednom je potrebno podvući da samo rana dijagnostika donosi visok stepen izlečenja od ovog malignog oboljenja i da su preventivni pregledi, koji uključuju tumor markere, digitorektalni preged prostate, koji, još jednom treba napomenuti nije bolan, nego je neprijatan, jedino efikasno oružje u toj životnoj situaciji.